شرکت دایا زیست کارا
​​​​​​​تولید کننده کیت های
​​​​​​​تشخیص سریع

کیت تشخیص سریع آنفولانزا و مزایا و معایب آن

به گزارش دایامب تست‌های تشخیص سریع آنفولانزا (RIDTs) تست های ایمونواسی هستند که می‌توانند وجود آنتی ژن‌های نوکلئوپروتئین ویروسی آنفولانزای A و B را در نمونه‌های تنفسی شناسایی کرده و نتیجه را به صورت کیفی (مثبت در مقابل منفی) گزارش دهند.

تست استاندارد برای تأیید آزمایشگاهی عفونت ویروس آنفولانزا در نمونه‌های تنفسی، واکنش زنجیره‌ای پلیمراز معکوس (RT-PCR) یاکشت ویروسی است.  تست‌های تشخیص سریع می توانند در یک بازه زمانی تقریباً کمتر از 15 دقیقه، نتایج تست را ارایه دهند. با این حال، تست‌های تشخیص سریع در مقایسه با RT-PCR یا کشت ویروسی، حساسیت کمتری برای شناسایی ویروس‌ آنفولانزا در نمونه‌های تنفسی دارند و با توجه به پتانسیل این تست ها در ایجاد  نتایج منفی کاذب، نتایج منفی آزمایش تست‌های تشخیص سریع باید با احتیاط تفسیر شود (به‌ویژه در زمان اوج فعالیت آنفلوانزا در یک جامعه).

مزایا و معایب تست‌های تشخیص سریع آنفولانزا

مزایا:

  • نتایج در کمتر از 15 دقیقه بدست می آید
  • روش استفاده آسان

معایب:

  • حساسیت تست کمتر از حد مطلوب می باشد، نتایج منفی کاذب رایج است، به خصوص زمانی که فعالیت ویروس آنفولانزا بالا باشد.
  • حساسیت تست‌های تشخیص سریع آنفولانزا برای شناسایی آنتی ژن های ویروسی آنفولانزای نوع B کمتر از آنتی ژن های ویروسی آنفولانزای نوع A است.
  • اگرچه اختصاصیت این تست ها بالا است، با این حال نتایج مثبت کاذب نیز ممکن است مشاهده شود، به ویژه در مواقعی که فعالیت ویروس آنفلوانزا کم است.
  • برخی از تست‌های تشخیص سریع آنفولانزا قایلبت تمایز بین ویروس های آنفولانزای A یا B  را دارند اما اطلاعاتی در مورد زیرگروه ویروس آنفولانزای A [به عنوان مثال، A(H1N1)pdm09 در مقابل A(H3N2)] یا اطلاعات درباره سویه خاص ویروس ارائه نمی کنند.

استفاده از تست‌های تشخیص سریع آنفولانزا در تصمیم گیری های بالینی

از برخی از تست‌های تشخیص سریع آنفولانزا برای کمک به تصمیمات تشخیصی و درمانی برای بیماران در محیط های بالینی استفاده می شود. با این حال گاهی به دلیل محدودیت حساسیت این تست ها، نتایج منفی کاذب مشاهده می شود، این نتایج منفی عفونت ویروس آنفولانزا را در بیمارانی که علائم و نشانه‌های حاکی از آنفولانزا دارند، رد نمی‌کند. بنابراین، در صورت وجود علائم بالینی آنفولانزا، نباید از درمان ضد ویروسی بیماران مشکوک به آنفولانزا خودداری کرد، حتی اگر آزمایش تست‌های تشخیص سریع منفی باشد، در این حالت استفاده از سایر تست های تشخیصی ،سنجش مولکولی نمونه‌های تنفسی، توصیه می شود.

استفاده از تست‌های تشخیص سریع برای تشخیص شیوع آنفولانزا

تست‌های تشخیص سریع آنفولانزا می توانند برای شناسایی عفونت ویروس آنفولانزا ،به عنوان یکی از عوامل اصلی شیوع بیماری های تنفسی، در هر شرایطی مورد استفاده قرار بگیرند، علاوه بر این می توانند در محل های پرجمعیت مانند موسسات (خانه های سالمندان، مراکز مراقبت، و بیمارستان ها)، کشتی های تفریحی، کمپ های تابستانی، مدارس و غیره بسیار کمک کننده باشند.

نتایج مثبت تست‌های تشخیص سریع از یک یا چند فرد بیمار مشکوک به آنفولانزا می تواند منجر به  تصمیمات سریع برای پیشگیری از عفونت و اقدامات کنترلی برای شیوع آنفولانزا شود. با این حال، نتایج منفی تست‌های تشخیص سریع به دلیل حساسیت محدود این تست‌ها، عفونت ناشی از ویروس آنفولانزا را به عنوان یک عامل شیوع بیماری تنفسی رد نمی‌کند.

  مقامات بهداشت عمومی باید فوراً از هرگونه شیوع مشکوک سازمانی مطلع شوند و نمونه‌های تنفسی از افراد بیمار را (چه تست مثبت یا منفی) برای انجام آزمایش های دقیق‌تر سنجش‌ مولکولی و کشت ویروسی به آزمایشگاه بهداشت عمومی ارسال کنند.

عوامل موثر بر نتایج تست‌ تشخیص سریع آنفولانزا

عوامل زیادی می توانند بر دقت نتایج تست‌ تشخیص سریع آنفولانزا اثر بگذارند، از جمله:

1-علائم و نشانه های بالینی بیمار  مطابق با آنفولانزا باشد،

2-شیوع فعالیت ویروس آنفلوانزا در جمعیت مورد آزمایش: فعالیت ویروس آنفولانزا به صورت فصلی متفاوت است، که مستقیماً بر پیش‌بینی تست‌های تشخیص سریع آنفولانزا  تأثیر می‌گذارد.

3-زمان مناسب جمع آوری نمونه های تنفسی برای تست: بهترین زمان برای انجام تست تشخیص سریع آنفولانزا 3 تا 4 روز پس از شروع بیماری است.

4-نوع نمونه تنفسی آزمایش شده: تست های تشخیص سریع آنفولانزا روش های متفاوتی برای جمع آوری نمونه میتوانند داشته باشند(به عنوان مثال، سواب بینی یا گلو). در هنگام استفاده از کیت تشخیصی، دستورالعمل به دقت باید مطالعه شود تا اطمینان حاصل شود که نمونه مناسب جمع آوری شده است و مراحل آزمایش دنبال شود. برخی از کیت ها ممکن است نیاز به جمع‌آوری نمونه با استفاده از سواب مخصوص داشته باشند. جمع آوری نمونه های تنفسی با کیفیت خوب نیز دقت نتایج تست تشخیص سریع را افزایش می دهد.

5-دقت تست در مقایسه با تست مرجع ("استاندارد طلایی" = RT-PCR یا کشت ویروسی): حساسیت تست تشخیص سریع آنفولانزا، که با استفاده از نسبت "نتایج مثبت تست تشخیص سریع" به "همه نتایج مثبت تست استاندارد طلایی" (RT-PCR یا کشت ویروسی) بدست می آید؛ به طور کلی کم تا متوسط (50-70٪) است. یک تست تشخیص سریع با حساسیت کم  باعث ایجاد نتایج منفی در برخی از بیماران مبتلا به آنفولانزا می شود. (منفی کاذب)

6-اختصاصیت تست تشخیص سریع آنفولانزا، که با استفاده از نسبت "نتایج منفی تست تشخیص سریع" به "همه نتایج منفی تست استاندارد طلایی" (RT-PCR یا کشت ویروسی) بدست می آید؛ به طور کلی برای تست تشخیص سریع آنفولانزا بسیار بالا (90-95٪) است. یک تست تشخیص سریع با اختصاصیت کم نتایج مثبتی را در برخی از بیمارانی که آنفولانزا ندارند (مثبت کاذب) ایجاد می کند.

تفسیر نتایج تست تشخیص سریع آنفلوانزا

تفسیر مناسب نتایج تست تشخیص سریع آنفولانزا برای مدیریت بالینی بیماران و  ارزیابی شیوع مشکوک آنفلوانزا بسیار مهم است. عوامل مختلف می توانند بر نتایج تست تشخیص سریع آنفولانزا اثر بگذارند. دقت تست تشخیص سریع آنفولانزا  تا حد زیادی به شرایط استفاده از آنها بستگی دارد.

نتیجه مثبت

نتیجه مثبت به این معنی است که تست تشخیص سریع آنتی ژن ویروسی آنفولانزا را شناسایی کرده است، اما لزوماً به معنای وجود ویروس آنفولانزای زنده یا مسری بودن بیمار نیست. اگر نمونه تنفسی نزدیک به شروع بیماری (در عرض 4 روز) در دوره های فعالیت بالای آنفلوانزا (مثلاً زمستان) در جمعیت مورد آزمایش (مثلاً جامعه) جمع آوری شود، نتیجه مثبت به احتمال زیاد یک نتیجه مثبت واقعی است. نتیجه مثبت در فردی که اخیراً تزریق داخل بینی واکسن زنده ضعیف شده ویروس آنفلوانزا (LAIV) دریافت کرده است ممکن است نشان دهنده تشخیص ویروس موجود در واکسن باشد. از آنجایی که مجرای بینی در طی تجویز LAIV با سویه های واکسن ویروس آنفلوانزای زنده آلوده می شود، نمونه برداری از مجرای بینی طی چند روز پس از واکسیناسیون LAIV می تواند نتایج آزمایش آنفولانزای مثبت را به همراه داشته باشد. نتایج مثبت کاذب بیشتر زمانی رخ می دهد که شیوع آنفولانزا در جمعیت مورد آزمایش (مثلاً جامعه) کم باشد، که عموماً در ابتدا و انتهای فصل آنفولانزا و در طول تابستان است.

نتیجه منفی

نتیجه منفی به این معنی است که تست تشخیص سریع هیچ آنتی ژن ویروسی آنفولانزا را شناسایی نکرده است. اگر نمونه تنفسی نزدیک به شروع بیماری (در عرض 4 روز) در دوره‌های فعالیت کم آنفولانزا (مثلا تابستان) در جمعیت مورد آزمایش (مثلاً جامعه) جمع‌آوری شود، نتیجه منفی به احتمال زیاد یک نتیجه منفی واقعی است. نتایج منفی کاذب بیشتر زمانی رخ می دهد که شیوع آنفولانزا در جامعه بالا باشد.

حساسیت تست تشخیص سریع آنفولانزا به طور کلی تقریباً 50-70٪ است، اما دامنه ای از 10-80٪ در مقایسه با کشت ویروسی یا RT-PCR گزارش شده است. اختصاصیت تست تشخیص سریع آنفولانزا تقریباً 90-95٪ (محدوده 85-100٪) است. بنابراین نتایج منفی کاذب بیشتر از نتایج مثبت کاذب رخ می دهد. نتایج منفی تست تشخیص سریع آنفولانزا عفونت ویروس آنفولانزا را رد نمی کند و اگر ظن بالینی بر اساس شرح حال، علائم، علائم و معاینه بالینی بالا باشد، همچنان باید فرد به عنوان بیمار آنفولانزا در نظر گرفته شود.