انواع مختلفی از کیت تشخیص ویتامین D در بازار موجود است، از جمله:
کیت های مبتنی بر الایزا (ELISA)
نام این کیت از اختصار enzyme-linked immunosorbent assay می باشد که از آنتی بادی ها برای تشخیص وجود ویتامین D در نمونه استفاده می کنند. کیت های الایزا بسیار حساس هستند و می توانند حتی مقادیر کم ویتامین D را شناسایی کنند و نتایج را به صورت کمی گزارش دهند.
کیت‌های Lateral flow assay
این کیت‌های آزمایش با کاربرد آسان و سریع هستند و بدون هیچ گونه تجهیزات تخصصی یا آموزش قابل اجرا هستند که از قالب نواری برای تشخیص وجود ویتامین D در نمونه استفاده می‌کنند و با استفاده از آنتی بادی هایی که به ویتامین D متصل می شوند عمل می کنند و در صورت وجود ویتامین D در سطح قابل قبول تغییر رنگ قابل مشاهده ای ایجاد می کنند و نتایج را به صورت کیفی گزارش می کنن. به این معنا که مشخص می کنن که سطح ویتامین دی در نمونه خون یا سرم بیمار در حد قابل قبول طبق استاندارد های تعریف شده است یا خیر.
در اصل این کیت ها از آنتی بادی هایی استفاده می کنند که مخصوص مولکول زیستی مورد نظر هستند. این آنتی بادی ها روی یک نوار یا کارت هستند و سپس در معرض نمونه قرار می گیرند. اگر مولکول زیستی در نمونه وجود داشته باشد، به آنتی بادی متصل می شود و یک سیگنال قابل مشاهده، معمولاً به شکل تغییر رنگ ایجاد می کند.
همانگونه که اشاره شد کیت های LFA برای تشخیص ویتامین D معمولاً از مقدار کمی خون به دست آمده از نوک انگشت استفاده می کنند. خون روی نوار یا کارت اعمال می شود و نتایج پس از مدت زمان مشخصی، معمولاً حدود 10-15 دقیقه خوانده می شود. در واقع این نوع کیت ها به عنوان کیت های رپید تست یا کیت تشخیص سریع تولید و عرضه می شوند.
کیت های LFA نسبتاً ارزان هستند، استفاده از آنها آسان است و نتایج سریعی را ارائه می دهند. با این حال، مانند روش الایزا امکان گزارش عدد دقیق مربوط به سطح ویتامین دی را در نمونه بیمار را ندارند و معمولا برای غربالگری افرادی که کمبود ویتامین دی دارند استفاده می شود. از طرفی مهم است که هنگام استفاده از کیت LFA برای آزمایش ویتامین D دستورالعمل های سازنده را به دقت دنبال کنید و نتایج را به درستی تفسیر کنید.
کیت های ایمونواسی (CLIA) Chemiluminescent immunoassay
این کیت ها شبیه کیت های الایزا هستند، اما از واکنش نورتابی شیمیایی برای تشخیص حضور ویتامین D استفاده می کنند. کیت های CLIA بسیار حساس هستند و می توانند مقادیر بسیار کم ویتامین D را تشخیص دهند.
کیت های ایمونواسی فلورسانس Fluorescence immunoassay(FIA)
این کیت ها نیز شبیه کیت های ELISA هستند، اما از واکنش فلورسنت برای تشخیص وجود ویتامین D استفاده می کنند. کیت های FIA بسیار حساس هستند و می توانند مقادیر بسیار کم ویتامین D را تشخیص دهند.
کدامیک از کیت های تست سریع ویتامین دی بهتر است؟
انتخاب اینکه کدام کیت تست سریع ویتامین D بهتر است به عوامل متعددی از جمله مورد استفاده ، سطح دقت مورد نیاز و بودجه موجود بستگی دارد. هر نوع کیت تست مزایا و معایب خود را دارد.
کیت های مبتنی بر الایزا بسیار حساس هستند و می توانند حتی مقادیر کمی از ویتامین D را شناسایی کنند، اما نسبت به سایر انواع کیت ها به زمان و تجهیزات بیشتری نیاز دارند و بایستی در آزمایشگاه تشخیص طبی، توسط کارشناس متبحر انجام شود.
کیت های Lateral flow assay کاربری ساده و آسانی دارند که با عث شده در هر کجا خانه یا محیط کار حتی توسط خو بیمار قابل انجام باشد. . با این حال، ممکن است به اندازه کیت های مبتنی بر الایزا حساس نباشند.
کیت‌های CLIA و FIA بسیار حساس هستند و می‌توانند مقادیر بسیار کم ویتامین D را شناسایی کنند که انتخاب خوبی برای تحقیقات و کاربردهای بالینی می باشند. با این حال، ممکن است گران‌تر باشند و نسبت به سایر انواع کیت‌ها به تجهیزات تخصصی بیشتری نیاز داشته باشند.
بنابراین انواع کیت های تست سریع ویتامین D برای استفاده در خانه مناسب نیستند. کیت های Lateral flow assay معمولاً برای مصارف خانگی طراحی شده اند و به راحتی و بدون نیاز به تجهیزات یا نیروی متخصص انجام می شوند. این نوع کیت ها برای انجام تست تنها نیازمند استفاده از مقدار کمی خون به دست آمده از نوک انگشت است.
با این حال، کیت های ELISA، CLIA و FIA معمولاً پیچیده تر هستند و برای انجام دقیق نیاز به تجهیزات و نیروی متخصص دارند. این کیت ها معمولاً در آزمایشگاه های تحقیقاتی یا کلینیک‌ها توسط متخصصان آموزش دیده استفاده می شوند.
زمان جوابدهی کیت های تست سریع ویتامین دی
زمان لازم برای به دست آوردن نتایج از کیت تست سریع ویتامین D بسته به نوع کیت و دستورالعمل سازنده متفاوت است.
کیت‌های Lateral flow assay برای ارائه نتایج سریع طراحی شده‌اند و معمولاً حدود 10-15 دقیقه طول می‌کشد تا نتیجه حاصل شود.
کیت های ELISA، CLIA، و FIA اغلب به زمان و تجهیزات بیشتری برای انجام آزمایش نیاز دارند و ممکن است بسته به کیت و پروتکل خاص مورد استفاده، ازچند ساعت تا چند روز نتیجه دهند.
هنگام انجام هر نوع آزمایش سریع ویتامین D برای اطمینان از نتایج دقیق و تفسیر صحیح نتایج، مهم است که دستورالعمل‌های سازنده را به دقت دنبال کنید.
