به گزارش دایامب، پاتوژنهای گیاهی که باعث ایجاد بیماریهای گیاهی میشوند، می توانند به اکسوسیستمهای کشاورزی آسیب رسانده و از این طریق بر زندگی بشر اثر گذار باشند. مطالعاتی که در زمینه پاتولوژی گیاهی در کشاورزی انجام میشوند، نقش مهمی در پایش و مدیریت بیماریهای گیاهی دارند. پاتوژنهای مختلف از جمله ویروس، باکتری، قارچ و مخمر میتوانند باعث ایجاد بیماری در گیاهان شوند.
امروزه، تشخيص بيماريهای گياهی در گلخانهها و در مزارع با استفاده از تكنيكهاي مولكولي و سرولوژيكي پيشرفته مانند تشخيص PCR، توالي نويسي و تستهای تشخیص سريع آنتي ژن انجام میپذیرد. پیشرفت در علوم گیاهی و دانش عمیق تر از ژنوم پاتوژن ها، روش های تشخیصی را بهبود بخشیده و امکان تشخیص همزمان چندین پاتوژن را فراهم میکند.
تستهای تشخیص سریع امکان تشخیص سریع و دقیق بیماری را در محیطهای گلخانه، پرورش گیاه و مزارع فراهم میکنند. برای انجام این تستها، مواد کمی مورد نیاز است و با استفاده از نتایج سریع به دست آمده میتوان تصمیمات مدیریتی به موقع، از جمله انتخاب ماده شیمیایی مناسب برای کنترل بیماری اتخاذ کرد.
مزایا تستهای تشخیص سریع پاتوژنهای گیاهی
سرعت بالای تشخیص: گیاهانی که علائم مشکوک به بیماری را نشان میدهند میتوان در محل با استفاده از کیت های تشخیص سریع آزمایش کرد. نتایج در 5 تا 30 دقیقه در دسترس هستند. اگر نمونه به آزمایشگاه تشخیص گیاه ارسال شود، تحویل نتایج ممکن است دو روز یا بیشتر طول بکشد.
دقت بالا: نتایج برای نمونههای گیاهی که علائم بیماری را نشان داده اند، بسیار دقیق است. در برخی موارد، کیت میتواند چندین ارگانیسم بیماریزا و همچنین پاتوژنهای نزدیک به آن را شناسایی کند. در صورت غربالگری گیاهان بدون علائم بیماری، بهتر است که قطعات گیاهی به آزمایشگاه تشخیصی گیاه ارسال شود، زیرا آزمایشهای تشخیص سریع ممکن است پاتوژن را در گیاهان بدون علامت شناسایی نکنند.
سهولت استفاده: انجام این تستها نیاز به آموزش تخصصی یا تجربه ندارند. تمام وسایل لازم برای انجام تست، در کیت تست وجود دارد.
ایمنی: مواد موجود در کیت، ایمن و غیر خطرناک هستند. کیت های تشخیص سریع را میتوان تا زمانی که نیاز به استفاده از آنها شود، در یخچال نگهداری کرد.
انتخاب گسترده: کیتهای تشخیص سریع برای انواع زیادی از پاتوژنهای گیاهی وجود دارد.
ماندگاری خوب: تست ها را میتوان در مقادیر کم (5 تا 10) یا زیاد (25 تا 50) خریداری کرد. این تستها اگر به درستی در یخچال نگهداری شود، ماندگاری یک سال یا بیشتر را دارا هستند.
هزینه کم: هزینه هر تست 10 تا 20 دلار است (با حمل و نقل)، بسته به دقت تست و تامین کننده این هزینه میتواند متفاوت باشد. در مقایسه با روش های آزمایشگاهی، هزینههای حمل و نقل به آزمایشگاه تشخیصی یا زمان صرف شده برای تشخیص عموماً هزینه بیشتری دارد.
معایب استفاده از تستهای تشخیص سریع پاتوژنهای گیاهی
*این معایب مربوط به کیتهای تشخیص سریع نمی باشد، بلکه مشکلات احتمالی که می تواند در اثر استفاده از این تستها به جای فرستادن نمونه به آزمایشگاه تشخیصی پیش بیاید، ذکر شده است.
تفسیر نتایج: اگر پاسخ یک تست نتیجه مثبت داد، کیت ها توصیه برای درمان گیاه را ارائه نمی دهند که در صورت مراجعه به آزمایشگاه های تشخیص گیاهی این امکان وجود دارد.
نتایج برای پاتوژن خاص هستند: در بیشتر کیتها، تستها فقط برای یک پاتوژن مشخص یک نتیجه مثبت یا منفی ارائه می دهند. اگر نتایج منفی باشد، پرورش دهنده ممکن است نیاز به تست بیشتر برای پاتوژنهای دیگر داشته باشد.
تست تشخیص سریع برای همه پاتوژنها در دسترس نیست.
دستورالعمل استفاده از تست تشخیص سریع پاتوژن گیاهی
ابتدا بافت گیاهی موردنظر باید انتخاب شود. بافت گیاهی که علائم بیماری را داشته باشد، مناسب تر است (A و B). نمونهها را می توان از چندین گیاه یا قسمت های گیاه برش داد. اگر از ریشه استفاده می شود، ریشهها باید در آب شسته شده تا خاک پاک شود و روی حوله کاغذی خشک شود.
باز کردن کیسه (در صورت لزوم): کیسههای استخراج پلاستیکی به همراه کیت موجود هستند. برخی از کیتها شامل کیسههایی هستند که از قبل با بافر استخراج پر شده اند. این کیسههای پر شده باید با قیچی باز شوند. کیسه باید صاف نگه داشته شود تا بافر از کیسه نشت نکند.
در مرحله بعد نمونه باید در داخل کیسه قرار داده شود. نمونه گیاهی به ابعاد یک مربع یک اینچی برای این کار مناسب است. استفاده از بافت گیاهی بزرگ ممکن است باعث ایجاد خطا در نتیجه تست شود. متناسب با دستورالعمل موجود در کیت، اگر در کیسه بافر وجود نداشت، در این مرحله باید اضافه شود.
با استفاده از یک شی (مانند خودکار) روی نمونه داخل پلاستیک فشار وارد شود تا بافت گیاه خیس شده و مایعی سبز-قهوه ای کیسه را پر کند.
دستورالعمل های کیت را دنبال کنید و مقدار مناسب بافر را به کیسه اضافه کنید. برخی از شرکت ها کیسه های از پیش پر شده را ارائه می دهند.
نوارها یا کارتریجهایی برای پاتوژنهای خاص همراه با کیت تست موجود است. قبل از انجام تست، نوارها، کارتریجها و محلول عصاره به دمای اتاق برسد.
در روش نواری: محلول عصاره در ظرف تمیزی ریخته شده و یا نوار به طور مستقیم در کیسه (I و J) قرار داده شود. باید اطمینان شود که نوارها در جهت مناسب قرار داده شده اند.
روش کارتریج: مقدار مشخص شده عصاره را روی نقطه آزمایش (K) باید ریخته شود.
تفسیر نتایج
بعد از گذشت مدت زمان مشخص، نوار یا کارتریج بررسی شود. در صورتی که تنها یک باند مشاهده شد(باند کنترل)، تست به درستی انجام شده اما نتیجه تست منفی است. اگر دو باند وجود داشته باشد (باند آزمون T و باند کنترل C)، آزمایش به درستی انجام شده و نمونه برای پاتوژن مورد آزمایش مثبت است. اگر هیچ باند وجود نداشته باشد، آزمایش نامعتبر است و کاربر باید عیبیابی همراه با کیت تست را مشاهده کند.
منبع: extension.okstate.edu